Hoe Boogerd in 1998 na het WK bijna Lombardije won: ‘Hij bood me een groot bedrag’

Als Tadej Pogacar vanmiddag rond een uur of vijf juichend over de streep komt in Como – en valpartijen of pech daargelaten twijfelt eigenlijk niemand daaraan – is hij de achtste wielrenner die in de regenboogtrui de Ronde van Lombardije op zijn naam schrijft.

Vier van de zeven zegevierende wereldkampioenen in Il Lombardia waren Italianen. Tom Simpson deed het in 1965. Eddy Merckx presteerde het in 1971. En in 1998 was het de veel minder bekende Oscar Camenzind.

Die ene week in oktober was de Zwitserse postbode ongenaakbaar. Maar voor hetzelfde geld was het dé week geworden van Michael Boogerd.

Met beide hoofdrolspelers blikken we terug op het WK in Valkenburg en de Ronde van Lombardije. Een smeuïg verhaal over supercompensatie, een bod van 40.000 frank en niet nagekomen afspraken. “Hij vroeg waar zijn geld bleef. En dat ging niet vriendelijk.”

‘Niet mijn vriend’

“Ja hallo, met Oscar”, klinkt het aan de andere kant van de lijn in joviaal Swyzerdütsch. “Goed, goed, bedankt voor het bellen. Je wil het over 1998 hebben? Die ene week in oktober was het hoogtepunt in mijn leven.”

“Ik ben nooit zo goed geweest als in die week”, zegt Boogerd op zijn beurt met kenmerkende Haagse tongval. “Ik ben ook nog steeds trots als ik eraan terugdenk. Ik heb er ook gemengde gevoelens aan overgehouden. Camenzind was die week de sterkste. Maar mijn vriend zal hij nooit worden.”

Het seizoen 1998 was zowel voor Camenzind als Boogerd een doorbraakjaar. De toen al 26-jarige Zwitser reed voor het eerst in dienst van de Italiaanse superploeg Mapei en werd vierde in de Giro d’Italia. Boogerd reed een ijzersterk voorjaar en werd vijfde in de door dopingschandalen besmeurde Tour de France.

Voor Boogerd moest het hoogtepunt dat najaar nog komen. “Het WK in Valkenburg, voor eigen publiek op het parcours van de Amstel Gold Race. Daar keek ik echt gigantisch naar uit. En ik voelde dat ik in de vorm van mijn leven was.”

Het WK was een thuiswedstrijd voor Boogerd. Niet voor Camenzind, die nog nooit in de Limburgse heuvels had gekoerst. Maar de weergoden speelden de Zwitser, die goed tegen kou kon, in de kaart.

In de slotronde maakten beiden nog kans op de wereldtitel. Camenzind en Boogerd maakten deel uit van een kleine kopgroep met daarbij de Italiaan Michele Bartoli en de Belg Peter van Petegem (de twee topfavorieten vooraf) en oud-wereldkampioen Lance Armstrong.

Camenzind viel aan op het vals plat in aanloop naar de Bemelerberg. Boogerd: “Ik wilde aanzetten om de achtervolging op Camenzind te starten. En toen voelde ik dat ik op mijn velg reed: lekke voorband.”

Razendsnel werd Boogerd voorzien van een nieuw wiel, maar zijn rol was uitgespeeld. Intussen kwam Camenzind hoofdschuddend van ongeloof over de streep. “Camenzind verdiende de titel, want hij reed heel hard weg. Maar ik weet zeker dat ik op het podium had gestaan, als ik die lekke band niet had gehad.”

De Zwitsers stortten zich die avond in het Valkenburgse nachtleven. Maar ook Boogerd liet zich niet onbetuigd. “Wij hebben met de Nederlanders flink de bloemetjes buiten gezet, dat kun je wel zeggen. Alleen de dag erna kon ik niet meer lopen. Ik had het WK gereden met een blessure aan mijn achillespees en dat avondje stappen had niet echt geholpen. De hele week heb ik de fiets niet meer aangeraakt. Ik heb vooral op bed gelegen.”

Toch stond Boogerd, zonder verwachtingen, zes dagen later aan de start van de Ronde van Lombardije. “Ik heb die dag helemaal geen pijn gevoeld. Sterker, ik had een superdag. De rust had me misschien wel goed gedaan, een soort supercompensatie.”

Alsof het in de sterren geschreven stond bleven Camenzind en Boogerd samen over in de finale van Lombardije. Op 40 kilometer van de finish in Bergamo werd de laatste aanklamper Wladimir Belli genadeloos uit het wiel gereden. En toen begonnen de onderhandelingen.

40.000 Zwitserse frank

Eerst de lezing van Camenzind. “Boogerd kwam naast me rijden en bood me een groot bedrag om de overwinning aan hem te geven. Ik weigerde, want ik voelde me sterk genoeg om het af te maken. En dat bleek ook wel.”

“Zei hij dat?”, schampert Boogerd aan de telefoon. “Nou, zo was het niet. Ik heb inderdaad met hem gesproken. Ik stelde voor dat de winnaar de ander na afloop zou betalen. Ik weet zelfs het precieze bedrag nog: 40.000 Zwitserse frank.”

“Het was destijds – en nu nog steeds denk ik – heel gebruikelijk in het wielrennen om een premie af te spreken, zodat niet een van de twee zou stoppen met rijden”, vervolgt Boogerd. “Daarna kon je met z’n tweeën eerlijk strijden om de overwinning.”

De twee bleven eendrachtig samenwerken tot aan de slotklim naar de finish in Bergamo. Net na de kasseitjes van de oude stad opende Boogerd de aanval, maar hij werd genadeloos gecounterd door de wereldkampioen. Camenzind sloot zijn droomweek af met een monumentale zege.

Rekening

“Eenmaal op het podium begon hij raar te doen”, vertelt Boogerd. “Opeens wist hij niets meer van de afspraak. Lekker dan, dacht ik. Maar hier laat ik het niet bij zitten.”

“Er was geen afspraak”, zegt Camenzind stellig. “Maar sinds die dag is het nooit meer goed gekomen tussen ons. Twee jaar later kwam hij nog naar me toe in de Ronde van Valencia en vroeg waar zijn geld bleef. En dat ging niet vriendelijk.”

Boogerd: “Ik zei tegen hem: ‘zorg maar dat je het geld meeneemt naar de de Amstel Gold Race’. En toen zei hij de Amstel op het laatste moment af. Heel toevallig allemaal.”

Karma

Aan de loopbaan van Camenzind kwam abrupt een einde in 2004, toen hij bij een controle buiten competitie betrapt werd op het gebruik van epo. Hij keerde terug naar zijn geboorteplaats Gersau en werkt daar nog altijd als postbode. Vanwege zijn dopingverleden komt hij zelden in de media.

Boogerd zal zijn Zwitserse concurrent nooit veroordelen vanwege zijn dopingverleden. “We weten allemaal hoe het er in die periode aan toeging. Ik heb die rekening ook gepresenteerd gekregen. Maar Camenzind is de enige renner in mijn loopbaan die zich niet aan de afspraken hield. Dus toen hij gepakt werd, dacht ik wel even: ‘Karma is a bitch’.”